Het kleurige marmeren inlegwerk van Dosio

 

In de Santa Croce loopt men na het zien van Giotto, Gaddi, Rossolino en Donatello meestal snel voorbij aan de Niccolini kapel. En dat is jammer. De kapel is prachtig en zeer de moeite waard. De kapel is gebouwd door Giovanni Antonio Dosio in 1584 met koepel fresco's van Volterra, beelden van Pietro Francavilla en twee schilderijen van Alessandro Allori. Het is met name het veelkleurige marmeren inlegwerk (marmo mischio) van Dosio wat indruk maakt.

 

Een lichtinstallatie op de Piazza di Santa Maria Novella

Piazza di Santa Maria Novella (foto: Henk Woudsma)

Piazza di Santa Maria Novella (foto: Henk Woudsma)

De herstructurering van het plein van de Santa Maria Novella is sinds augustus 2009 afgerond. En hoe! Een hele verbetering. De "Piazza di Santa Maria Novella'' is een plaats waar je nu intens kunt genieten. Waar vroeger wat saaie grasveldjes lagen en een fontein is nu een lichtinstallatie aangebracht. Op de installatie kun je heerlijk zitten. Kijkend naar de mooiste renaissance kerk die er bestaat. Ontworpen door Leon Battista Alberti. De installatie is ook aan hem opgedragen. Diverse teksten uit zijn ''De Re Aedificatoria'' staan erop vermeld. Geweldig hoe oud en modern zo bij elkaar passen. Helaas kan ik tot op heden niet achterhalen wie de ontwerper is. Wordt vervolgd!

(foto: Henk Woudsma)

Pietro da Cortona in de Mezzanini della Mulatta

De opoffering van Noah, Pietro da Cortona,

Mezzanini della Mulatta Palazzo Pitti (ca. 1647)

(foto: Soprintendenza BAPSAE di Firenze Pistoia e Prato)

Reconstuctie (tekening) Nymphaeus, Mezzanini della Mulatta

(foto: Soprintendenza BAPSAE di Firenze Pistoia e Prato)

Pietro da Cortona bracht de Romeinse barok naar Florence en Luca Giordano ging de confrontatie aan met de barok van Pietro da Cortona. Dit is prachtig te zien in de kerk Santa Maria Maddalena dei Pazzi. Giordano was echter een uitzondering. De stijl van Da Cortona sloeg nooit aan bij de Florentijnse schilders, die de traditie van de maniëristische stijl uit het eind van de 16de eeuw doorzetten. De mooiste schilderingen in Palazzo Pitti werden tussen 1637 en 1640 door Da Cortona in de ''Salla della Stufa'' gemaakt. In 1644 gaf Giovan de Carlo de' Medici opdracht de linker vleugel van zijn appartement in Palazzo Pitti te decoreren. Het appartement bestond uit twintig kamers, waarvan twee tot 1647 ook door Da Cortona zijn beschilderd. Salvatora Rosa overigens beschilderde vier lunetten. Deze kamers worden ook wel ''Mezzanini della Mulatta'' genoemd. De kamers werden gebruikt voor een gesprek en voor vermaak. Niet alleen werden de kamers versierd met fresco's en prachtig stukwerk, ook werden er fonteinen, een Nymphaeum en ''grotta'' aangebracht. Tijdens een restauratie werd de Mezzanine gescheiden van de aangrenzende kamers en vielen deze in vergetelheid, totdat deze weer werden herontdekt in de jaren '60 van de vorige eeuw door Marco Chiarini en Karl Noehles. De fresco's, het stukwerk en de Nymphaeum waren zwaar beschadigd door vocht en verwaarlozing. De niche en de fontein van de Nymphaeum waren onherstelbaar beschadigd. Gelukkig zijn hiervan nog tekeningen bewaard gebleven. Pas in 1999 zijn de noodzakelijke restauraties begonnen (zie: Soprintendenza BAPSAE di Firenze Pistoia e Prato). De kamers zijn alleen op bepaalde dagen in het jaar te bezichtigen.

Een melancholische Madonna in Palazzo Medici-Riccardi

Madonna, Fra Filippo Lippi (ca. 1442), Medici-museum (foto: Henk Woudsma)

In Palazzo Medici-Riccardi staat misschien wel een van de aandoendelijkste, melancholische en mooiste Madonna met Kind. Het is van Fra Filippo Lippi. Dit schilderij uit ca. 1442 werd in opdracht van Cosimo de 'Medici gemaakt en het is sindsdien nog steeds in het paleis. Filippino werkte een tijdje in het atelier van Botticelli, wiens invloed duidelijk te zien is in dit vroege werk.

Gastvrijheid van de familie Taddei

Via de Ginori nr. 17 en nr. 19 (foto: Henk Woudsma)

Via de Ginori is zeer de moeite waard om te bezoeken. Het is een straat waarlangs vele mooie paleizen uit de 15e en 16e eeuw staan. Een van de families die daar paleizen lieten bouwen was de familie Taddei. Taddeo Taddei was beschermheer, humanist en vooral liefhebber van de kunsten. Hij had contact met de grote persoonlijkheden van zijn tijd, zoals Raphael en Michelangelo. De gastvrijheid van de familie Taddei voor Raphael wordt herdacht met een gedenkplaat op nummer 17 van de Via dei Ginori. Echter is door een vergissing deze plaat verkeerd aangebracht. De schilder was in het Palazzo Taddei van Taddeo op nummer 15 ter gast. Daarnaast heeft Raphael echter ook op nummer 19 in Palazzo Tolomei Biffi van Antonio Taddei gewoond.

(foto: Henk Woudsma)

Palazzo Barbolani di Montauto maakt een knieval

Palazzo Barbolani di Montauto met knielende vensters (foto: Henk Woudsma)

Op nummer 9 van Via de Ginori staat Palazzo Barbolani di Montauto. Dit schitterende paleis met een mooi binnenplaats heeft iets bijzonders: de zogenaamde "knielende ramen'', oftewel ''La finestra inginocchiata''.  Dit is een monumentaal type venster die uitsluitend wordt gebruikt op de begane grond. De vensterbank is gebaseerd op twee steunprojecties die er uitzien als twee "benen" met een knie, vandaar de naam.  Voor het eerst werd dit venster met een ''knieval'' toegepast bij Palazzo Medici Riccardi door Michelangelo. De maniëristische vensters van dit paleis zijn van Bartolomeo Ammannati (ca. 1570-1580).

Romeinse monumenten in het Ospedale degli Innocentie-Museum

Ospedale degli Innocentie-Museum (foto: Henk Woudsma)

Botticelli (links) en Ghirlandaio (achtergrond) foto: Henk Woudsma

(foto: Henk Woudsma)

Ospedale degli Innocentie heeft een klein en bescheiden museum met een interessante collectie. Naast het beroemde meesterwerk "Tronende Madonna met Heiligen" uit ca. 1493 van Piero di Cosimo en een jeugdwerk (Madonna met kind) van Botticelli hangt een schitterende "Aanbidding der Wijzen" van Domenico Ghirlandaio uit 1488. Het schilderij was bestemd voor het hoofdaltaar van de kerk bij het hospitaal. Enkele scènes verwijzen naar de functie en het ontstaan van het hospitaal. Opvallend is de verwijzing naar het antieke Rome. Achter het tafereel met de kindermoord zijn daarachter een aantal Romeinse monumenten te zien: van links naar rechts zijn dat het Colloseum, de Zuil van Trajanus, de Torre delle Milizie en de Piramide van Cestius.